Đả thảo kinh xà-Đánh cỏ động rắn

Nguồn gốc

Đả thảo kinh xà là một thành ngữ trong tiếng Trung, từ thời Bắc Tống-Trịnh Văn Bảo <Nam Đường cận sự>.

Câu chuyện thành ngữ

Vào thời Nam Đường, huyện lệnh huyện Đang Đồ (nay là một phần của thành phố Mã An Sơn, tỉnh An Huy) tên là Vương Lỗ.

Vị huyện lệnh này lòng tham không đáy, thấy tiền sáng mắt, chỉ cần có tiền, có lợi, ông ta có thể không màng thị phi đúng sai, đổi trắng thay đen.

Trong thời gian ông ta làm huyện lệnh huyện Đang Đồ đã làm rất nhiều chuyện xấu hối lộ phạm pháp.

Người ta thường nói, thượng bất chính hạ tắc loạn. Những thuộc hạ lớn nhỏ dưới trướng Vương Lỗ thấy cấp trên ăn hối lộ phạm pháp, bọn họ cũng chẳng kiêng dè mà làm chuyện xấu, bọn họ biến đổi nhiều cách thức bắt chẹt vơ vét tài sản, tham ô hối lộ, tìm kế rúc rỉa của cải dân chúng, tham quan như vậy lại chiếm hết tám, chín phần quan viên huyện Đang Đồ.

Dân chúng huyện Đang Đồ thật sự là khổ không thể tả, trong lòng mọi người đều hận thấu xương cái đám cẩu quan này, luôn hy vọng có cơ hội trừng trị bọn họ trút hận trong lòng.

Có một lần, một người thanh niên xảy ra tranh chấp đất với người hàng xóm Trương Tam, hai nhà cãi nhau không ngừng lôi nhau đến huyện nha môn.

Ai ngờ lính gác nha môn không cho bọn họ vào, đòi phí vào cửa, người thanh niên đành phải lấy ra mấy văn tiền.

Mới vào cửa chưa được bao xa lại có người ngăn bọn họ lại, quát:

"Các ngươi xâm nhập công đường trái phép, lá gan không nhỏ, còn không mau ra ngoài!"

Người thanh niên vội cãi lại:

"Đại nhân, ta là đến mời Vương huyện lệnh phân xử. Trương Tam chiếm đất nhà ta, còn vu cáo ta chiếm đất của hắn, mời đại nhân minh giám."

Trương Tam nhận ra người ngăn cản bọn họ là chủ bạ (tương đương với thư ký), vội vàng kéo hắn sang một bên, lặng lẽ đưa qua một thỏi bạc, nói:

"Chủ bạ đại nhân, là hắn chiếm đất của ta mời ngài làm chủ cho ta."

Chủ bạ thấy ánh bạc sáng ngời, mặt mày hớn hở, xoay mặt hung ác quát người thanh niên kia:

"Một chút việc nhỏ cũng tới quấy rầy Vương đại nhân. Ra ngoài, ra ngoài!"

Không nghe phân trần liền đem bọn họ đuổi ra ngoài cửa.

Người thanh niên trở về nhà càng nghĩ càng giận liền đi liên hợp với những người từng bị chủ bạ doạ nạt, viết cáo trạng gửi tới huyện nha môn.

Hôm nay, Vương Lỗ đang ngồi ở huyện nha phê duyệt hồ sơ vụ án. Ông ta mở ra một tờ cáo trạng, mấy chữ "Trạng cáo chủ bạ" đập vào mắt, ông ta bất giác kinh sợ, vội vàng đọc tiếp càng xem càng hoảng, bởi vì trong cáo trạng miêu tả những hành vi vi pháp loạn kỷ của chủ bạ một cách rõ ràng rành mạch. Những việc này, phần lớn đều là việc ông ta thầm sai chủ bạ làm.

Ông ta nghĩ: "Nếu những việc này bị truy xét, chắc chắn sẽ liên luỵ đến mình, điều này không tốt. May mà cái công văn này rơi vào tay ta, về sau phải cẩn thận hơn mới được."

Nghĩ về việc này liền tiện tay phê 8 chữ: "Nhữ dù đả thảo, ngô đã xà kinh."

Ý là nói: các ngươi mặc dù tố giác thuộc hạ của ta, nhưng ta cảm thấy kinh sợ, giống như lúc cắt cỏ động đến con rắn trong bụi cỏ!

Sau khi phê xong, Vương Lỗ đem cáo trạng này đè xuống.

Trong ba mươi sáu kế

Nhà Tống hẹn với Chiêm Thành chia hai mặt giáp công Đại Việt. Chiêm Thành đồng ý. Tướng Lý Thường Kiệt liền đem quân tấn công, phá huỷ kho tàng ba châu của nhà Tống làm Chiêm Thành khiếp sợ, không dám can dự vào chiến tranh Tống - Việt lần 2.-Theo Wikipedia

Nghĩa

1. Trừng trị kẻ này để răn dạy kẻ khác, ví như việc làm cho cỏ bị dập nát đồng thời cũng làm cho rắn đang ẩn trong đám cỏ kinh sợ. (Dùng trong câu khẳng định "chúng ta cần đả thảo kinh xà")

2. Hành động không thận trọng khiến cho đối phương có sự phòng bị; chưa đủ sức để thắng, trừ được kẻ ác thì chớ nôn nóng, đánh động để chúng có thể gây hại trở lại mình. (Dùng trong câu phủ định "chúng ta không nên đả thảo kinh xà")